Last updated on 12 sierpnia, 2025
- Kradzież lub szkoda całkowita w leasingu powoduje automatyczne wygaśnięcie umowy (art. 709⁵ KC), ale do czasu rozliczenia trzeba płacić raty.
- Odszkodowanie z AC trafia bezpośrednio do leasingodawcy – leasingobiorca rozlicza się z nim według zasad OWUL, otrzymując notę obciążeniową lub uznaniową (świadczenie odszkodowawcze, nie faktura VAT).
- Dyskonto to pomniejszenie zobowiązania o odsetki, które leasingodawca nie zarobi – brak ustawowego wzoru pozwala na niekorzystne praktyki zapisane w OWUL.
- GAP (fakturowy, finansowy, indeksowy, casco) chroni przed dopłatą w razie szkody całkowitej – w wariancie fakturowym może dać nadwyżkę.
- W podatkach: odszkodowanie za rozwiązanie umowy i składkę GAP można zaliczyć do KUP; nadwyżka to przychód; VAT rozlicza się jak przy ratach leasingowych.
Kradzież auta lub szkoda całkowita w leasingu to sytuacje, które wymagają natychmiastowego działania i znajomości procedur. Właściwa reakcja pozwala ograniczyć straty finansowe i uniknąć problemów z ubezpieczycielem lub leasingodawcą. Poniżej znajdziesz kompletny przewodnik, jak postępować, jak wygląda rozliczenie, rola ubezpieczenia GAP, kluczowe aspekty podatkowe oraz jak walczyć o swoje prawa.
Co zrobić i kogo powiadomić w pierwszej kolejności po kradzieży lub szkodzie całkowitej w leasingu?
Po stwierdzeniu kradzieży lub poważnego uszkodzenia pojazdu, w pierwszej kolejności należy:
- Policja – natychmiastowe zgłoszenie (kradzież) lub wezwanie na miejsce (wypadek). Otrzymane zaświadczenie jest kluczowe.
- Ubezpieczyciel AC – zgłoszenie w ciągu 24–48h, uzyskanie numeru szkody.
- Leasingodawca – zgodnie z OWUL, najlepiej równolegle z ubezpieczycielem, często przez formularz lub dedykowany dział szkód.
Dlaczego umowa leasingu wygasa automatycznie po szkodzie i czy trzeba płacić dalej raty?
Podstawą prawną jest art. 709⁵ Kodeksu cywilnego, który stanowi, że umowa leasingu wygasa automatycznie po utracie jej przedmiotu z przyczyn, za które finansujący nie odpowiada. W praktyce do formalnego rozwiązania dochodzi po decyzji ubezpieczyciela o szkodzie całkowitej lub potwierdzeniu kradzieży. Do tego czasu leasingobiorca nadal płaci raty, które później są korygowane lub zaliczane w rozliczeniu końcowym.
Na czym polega finansowe rozliczenie umowy leasingu i co oznacza pojęcie „dyskonto”?
Po wygaśnięciu umowy leasingodawca może żądać spłaty wszystkich pozostałych rat i wartości wykupu, pomniejszonych o:
- odszkodowanie z AC/OC,
- przychód ze sprzedaży wraku,
- dyskonto – odsetki, których leasingodawca nie zarobi przez wcześniejsze zakończenie umowy.
Kodeks cywilny nie narzuca sposobu liczenia dyskonta, co daje pole do niekorzystnych dla klienta praktyk w OWUL. Często leasingodawca pomniejsza przyszłe odsetki tylko o stopę referencyjną (np. WIBOR/WIRON), zachowując całą marżę. Masz pełne prawo zakwestionować rozliczenie i zażądać szczegółowego wyjaśnienia metodologii obliczenia dyskonta.
Jak ubezpieczyciel wycenia szkodę całkowitą i dlaczego odszkodowanie trafia do leasingodawcy?
Szkoda całkowita z AC to sytuacja, gdy koszt naprawy przekracza zwykle 60–70% wartości rynkowej pojazdu. Odszkodowanie = wartość rynkowa – wartość wraku. Leasingodawca jako właściciel pojazdu jest beneficjentem polisy i to on otrzymuje środki, które zalicza na poczet rozliczenia z leasingobiorcą. W tym miejscu ujawnia się konflikt interesów – ubezpieczyciel, dążąc do minimalizacji wypłaty, ma motywację do zaniżania wartości rynkowej pojazdu i zawyżania wartości wraku, co zwiększa ryzyko niedopłaty po stronie leasingobiorcy.
Czym jest ubezpieczenie GAP i jak jego rodzaje chronią przed dopłatą do umowy?
Rodzaj GAP | Co pokrywa | Orientacyjny koszt roczny |
---|---|---|
Fakturowy (RTI) | Różnica między wartością fakturową a rynkową w dniu szkody. | 0,7–1,2% wartości pojazdu |
Finansowy | Różnica między odszkodowaniem z AC a pozostałym zadłużeniem. | 0,5–0,9% wartości pojazdu |
Indeksowy | Stały procent wartości rynkowej (np. 20–30%). | 0,4–0,8% wartości pojazdu |
Jak w praktyce wygląda rozliczenie szkody z GAP i bez niego?
Przykład: wartość fakturowa 150 000 zł, zobowiązanie 80 000 zł, wartość rynkowa 90 000 zł, wrak 15 000 zł.
- Bez GAP – odszkodowanie 75 000 zł, niedopłata 5 000 zł.
- Z GAP fakturowym – odszkodowanie 75 000 zł + 60 000 zł z GAP = nadpłata 55 000 zł.
Jak rozliczyć szkodę w leasingu w podatkach?
Do kosztów uzyskania przychodu zaliczysz odszkodowanie za rozwiązanie umowy (pozostałe raty) i składkę GAP (proporcjonalnie dla aut >150 000 zł). Nadwyżka z rozliczenia lub odszkodowanie z GAP to przychód podatkowy. VAT od GAP odliczasz jak od rat leasingowych (50% lub 100% przy użytku firmowym).
Na jakie zapisy w OWUL i OWU muszę zwrócić uwagę przed podpisaniem umowy?
- wzór rozliczenia i sposób liczenia dyskonta w OWUL,
- próg szkody całkowitej w AC,
- wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela,
- rodzaj i warunki polisy GAP, okres ochrony.
Spór z ubezpieczycielem lub leasingodawcą? Musisz to wiedzieć!
Leasingobiorca nie jest właścicielem pojazdu, więc formalnie nie ma legitymacji prawnej do prowadzenia sporu z ubezpieczycielem. Rozwiązaniem jest cesja wierzytelności – umowa, w której leasingodawca przenosi na Ciebie prawo do dochodzenia roszczeń. Mając cesję, możesz samodzielnie składać odwołania, a nawet zlecić kontrwycenę. Jeśli reklamacja nie przyniesie efektu, kolejne kroki to: Rzecznik Finansowy, Sąd Polubowny przy KNF lub sąd powszechny.
Chcesz uniknąć strat przy szkodzie całkowitej w leasingu? Sprawdź OWUL przed podpisaniem umowy, wykup dopasowany GAP i w razie sporu zadbaj o cesję wierzytelności. Wątpliwości co do rozliczenia? Żądaj pełnej kalkulacji na piśmie.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy muszę płacić raty po kradzieży auta w leasingu?
Tak. Obowiązek płacenia rat leasingowych trwa aż do momentu ostatecznego rozliczenia umowy przez leasingodawcę. Raty zapłacone po dacie szkody zostaną później zwrócone lub zaliczone na poczet rozliczenia.
Kto dostaje pieniądze z odszkodowania AC – ja czy leasingodawca?
Odszkodowanie zawsze trafia bezpośrednio na konto leasingodawcy, ponieważ to on jest prawnym właścicielem pojazdu. Kwota ta jest następnie zaliczana na poczet Twoich zobowiązań w końcowym rozliczeniu.
Co to jest „dyskonto” i dlaczego jest dla mnie ważne?
Dyskonto to kwota, o którą leasingodawca pomniejsza Twoje zadłużenie. Sposób jego obliczenia (określony w OWUL) bezpośrednio wpływa na to, czy będziesz musiał dopłacić, czy otrzymasz nadpłatę.
Czy mogę zakwestionować wycenę szkody przez ubezpieczyciela?
Tak, ale aby to zrobić, musisz najpierw uzyskać od leasingodawcy cesję wierzytelności, która daje Ci prawo do samodzielnego prowadzenia sporu i zlecenia kontrwyceny.
Czy GAP Fakturowy zawsze jest najlepszy?
Jest to najpełniejszy i najczęściej rekomendowany wariant, zwłaszcza dla nowych i drogich pojazdów. W przypadku aut starszych lub z wysokim wykupem tańszą alternatywą może być GAP finansowy lub indeksowy.
Czy dopłata do leasingu po szkodzie jest kosztem podatkowym?
Tak. Kwota dopłaty w ramach końcowego rozliczenia (odszkodowanie za rozwiązanie umowy) stanowi koszt uzyskania przychodu w Twojej firmie.
Czy nadwyżka z rozliczenia leasingu jest moim przychodem?
Tak. Nadwyżka po rozliczeniu (gdy suma odszkodowań przewyższa zobowiązanie) jest przychodem z działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu.
Autor: Jacek Grudniewski
Analityk produktów finansowych i Ekspert w Homebanking.pl
Data aktualizacji artykułu: 11 sierpnia 2025 r.
Kontakt przez LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi profesjonalnej porady finansowej ani prawnej. Prezentowane treści mogą nie wyczerpywać tematu w pełni i nie uwzględniać Twojej indywidualnej sytuacji. Zawsze konsultuj swoje decyzje z licencjonowanym specjalistą, który dostosuje poradę do Twoich potrzeb. Artykuł może zawierać linki partnerskie, z których autor otrzymuje wynagrodzenie bez dodatkowych kosztów dla Ciebie. Pamiętaj, że ostateczne decyzje podejmujesz na własną odpowiedzialność.